Lukrecja - czym jest? Właściwości, zastosowanie, korzeń lukrecji

LukrecjaLukrecja to roślina, której lecznicze właściwości znali już starożytni Egipcjanie, Grecy i Rzymianie. Od wieków doceniała ją również chińska medycyna ludowa. Nic dziwnego, że sięgamy po nią również dzisiaj bowiem silne właściwości przeciwwirusowe, antybakteryjne, przeciwzapalne i wykrztuśne lukrecji potwierdzają liczne badania naukowe.

Surowcem leczniczym jest korzeń lukrecji, który ma bardzo charakterystyczny słodki smak z nutą goryczy. Lukrecję można stosować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. W medycynie najczęściej stosuje się odwary z korzenia lukrecji lub ekstrakty wodne i alkoholowe. Są one wykorzystywane w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych i płuc, a także w przypadku chorób alergicznych i astmy oskrzelowej. Lukrecja jest również wykorzystywana w kosmetyce ze względu na swoje silne regenerujące i antyoksydacyjne właściwości.

Czym jest lukrecja?

Glycyrrhiza gabra, czyli lukrecja gładka to bylina z rodziny bobowatych Fabaceae rosnąca w krajach śródziemnomorskich oraz południowej i zachodniej Azji. W Polsce roślina ta jest uprawiana rzadko. Lukrecja wytwarza w ziemi grube częściowo zdrewniałe korzenie i rozłogi korzeniowe. Ich wnętrze jest złote i ma bardzo słodki smak. To właśnie one stanowią surowiec leczniczy pozyskiwany z rośliny.

Lukrecja ma wysokie nawet do 1,5 metra, sztywne, rozgałęzione łodygi, na których osadzone są ciemnozielone, lśniące, pierzaste liście, które zoczone są z kilkunastu ostro zakończonych listków. Dwuwargowe kwiaty lukrecji mają kolor fioletowy lub biały i zakwitają w kątach liści w wyprostowanych gronach. Kwitnienie następuje w czerwcu i lipcu. Owoc tego gatunku to skórzasty, gładki, niepękający czerwonobrązowy strąk, który zawiera od 3 do 5 nasion.

Choć lukrecja jest rzadko uprawiana w Polsce, to dobrze rośnie w naszym klimacie. Lubi stanowiska słoneczne i osłonięte od wiatru oraz żyzną wapienną glebę. Roślinę można bardzo łatwo rozmnożyć wegetatywnie. Wystarczy zasadzić około 20-centymetrowy kawałek korzenia odcięty od rośliny macierzystej. Gatunek ten można także z powodzeniem rozmnażać z nasion.

Korzeń lukrecji - właściwości lecznicze

Radix glycyrrhizae, czyli korzeń lukrecji po odkorowaniu i wysuszeniu stanowi surowiec leczniczy. Korzeń ma żółty kolor, jest bezwonny i bardzo słodki. Zawiera on takie substancje aktywne jak:

  • saponiny triterpenowe, głównie gliceryzynę (kwas glicyryzynowy) oraz kwas glicyretynowy,
  • kwas glabrykowy,
  • kwas likwirycjowy,
  • flawonoidy - między innymi likwirytygeninę, izolikwirytygeninę i likwirtygeninę,
  • izoflawony - glabren, glabrydynę, hispaglabrydynę A i B, formononetynę,
  • glikozydy,
  • fitosterole,
  • aminokwasy,
  • polisacharydy,
  • minerały,
  • olejek eteryczny zawierający kwas heksanowy, anetol, estragon, eugenol.

Głównym składnikiem aktywnym korzenia lukrecji jest trójterpenoid gliceryzyna (kwas glicyryzynowy). Jest on nawet do 50 razy słodszy niż sacharoza i ma liczne właściwości lecznicze i kosmetyczne. Potrafi między innymi wiązać wodę w skórze, co zapobiega jej przedwczesnemu starzeniu się, a także działa:

  • antyalergicznie,
  • przeciwzapalnie,
  • przeciwwirusowo,
  • przeciwbakteryjnie,
  • immunostymulująco,
  • antyalergicznie,
  • wykrztuśnie,
  • przeciwobrzękowo,
  • przeciwłojotokowo,
  • antyoksydacyjnie.

Lukrecja - zastosowanie

Lukrecja pomaga w leczeniu chorób:

1. Układu oddechowego
Lukrecja jest od wieków z powodzeniem stosowana w kaszlu oraz infekcjach wirusowych i bakteryjnych górnych dróg oddechowych. Udowodniono skuteczność wyciągów z lukrecji w leczeniu takich chorób jak:

  • zapalenie gardła,
  • zapalenie oskrzeli,
  • bakteryjne i wirusowe zapalenie płuc,
  • przewlekły kaszel na tle zapalnym oraz alergicznym,
  • astma.

Lukrecja to zioło antywirusowe i antybakteryjne. Wykazano, że wyciąg alkoholowy z korzenia lukrecji w znaczny sposób ogranicza namnażanie się nawet tak groźnych bakterii jak Staphylococcus ureus, Streptococcus mutans, Mycobacterium. Niszczy również grzyby Candida albicans.

Lukrecję uznaje się za jedno z najsilniej działających ziół przeciwwirusowych na świecie. Jej działanie polega między innymi na:

  • dezaktywacji cząsteczki wielu wirusów,
  • hamowaniu wzrostu oraz replikacji cząsteczek wirusa,
  • zatrzymywaniu wirusowej kaskady cytokinin.

Lukrecja radzi sobie z takimi wirusami atakującymi układ oddechowy jak:

  • rhinowirusy wywołujące przeziębienie,
  • wiele szczepów wirusa grypy.

2. Układu pokarmowego
Wyciągi z lukrecji wspomagają leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy. Hamują namnażanie bakterii Helicobacter pylori i są bardzo skuteczne w leczeniu chorób wątroby. Substancje czynne zawarte w korzeniu lukrecji radzą sobie z wirusami odpowiedzialnymi za zatrucia pokarmowe i biegunki wirusowe, a także z tak poważnym zagrożeniem, jakim jest wirus żółtaczki. Wykazano jego skuteczność w stosunku do WZW typu A, B, C, E oraz częściowo D. Lukrecja wykazuje również działanie żółciopędne oraz rozkurczowe, dzięki czemu przynosi znaczną ulgę w dolegliwościach wątrobowych. Działa również profilaktycznie ochronnie na miąższ wątroby.

3. Chorobach autoimmunologicznych i przewlekłych chorobach zapalnych
Wyciągi z lukrecji poddano licznym badaniom naukowym na całym świecie. Okazały się one bardzo skuteczne w leczeniu ciężkich przewlekłych chorób i zaburzeń pracy układu immunologicznego. Za granicą są one stosowane między innymi w terapii takich schorzeń jak:

  • stwardnienie rozsiane,
  • choroba Addisona,
  • reumatyzm,
  • łuszczyca,
  • nowotwory,
  • zanik kory nadnerczy.

Lukrecja w kosmetyce
Ceniona jest za swoje właściwości kojące podrażnienia, przeciwobrzękowe, przeciwświądowe, przeciwalergiczne i przeciwzmarszczkowe. Znajdziemy ja przede wszystkim w kosmetykach przeznaczonych do skóry wrażliwej, alergicznej i delikatnej.

Nie należy również zapominać o tym, że korzeń lukrecji ma silnie działanie immunostymulujące. Lukrecja wzmacnia odporność i ogranicza ryzyko zachorowania na infekcje wirusowe i bakteryjne. Najlepiej przyjmować ją w postaci ekstraktu w kroplach lub odwaru z korzenia, który przyrządzimy, zalewając łyżkę lukrecji 2 szklankami wody i gotując przez 3 minuty. Odwar studzimy i pijmy 3-4 razy dziennie. Warto pamiętać, że preparatów zawierających lukrecję nie powinny stosować osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze.

Komentarze