Ospałość, brak energii, niechęć do działania, spadek formy. Coraz częstsze sprzeczki, ciche dni bądź kończące się krzykiem nieporozumienia - to wszystko może świadczyć o tym, że w twoim domu pojawiła się groźna choroba - depresja. Jak rozpoznać ją u najbliższych?
Depresja to choroba, którą niełatwo jest zdiagnozować. Choć wielu z nas na co dzień używa sformułowania "mam depresję", to tak naprawdę o tej chorobie wiedza powszechna jest niewielka i pełna mitów. Nie zawsze depresja oznacza to, że ktoś całymi dniami płacze w kącie lub jest przeraźliwie smutny. Depresja może też być podszyta złością i agresją, a jej niektóre objawy - zwłaszcza w przypadku mniej okazujących emocje mężczyzn - mogą być bardzo trudne do zauważenia. Nawet przez osobę chorą.
Jakie symptomy depresji powinny nas zaniepokoić u partnera?
Objawów depresji jest wiele. Dzielą się z grubsza na osiowe (inaczej pierwotne) oraz wtórne (będące pochodną pierwotnych objawów oraz konkretnej sytuacji osoby chorej). Do objawów osiowych należą:
- Obniżenie nastroju (przygnębienie, smutek, brak uśmiechu),
- Brak energii (wolniejsze myślenie, chodzenie, niechęć do jakiejkolwiek aktywności, poczucie zmęczenia, ale również niepokój ruchowy - np. drżenie kończyn,
- Poczucie lęku (może być również nieuświadomione, objawiające się kołataniem serca),
- Problemy ze snem (nadmierna senność bądź bezsenność).
Inne, towarzyszące objawy to między innymi: brak apetytu lub objadanie się ( i związane z tym chudnięcie bądź przybranie na wadze), bóle głowy lub karku, spadek samooceny, czarnowidztwo, spadek inicjatywy. Depresja może też objawiać się poddenerwowaniem, podwyższeniem poziomu agresji, zmianami emocjonalnymi.
Jest trudna w diagnozie, bo ma wiele oblicz, a to sprawia, że nie ma jednoznacznych kryteriów, które pozwalają szybko stwierdzić depresję. Wiele z przytoczonych powyżej objawów może świadczyć o zupełnie innym zaburzeniu - chorobie ciała (somatycznej), zaburzeniach hormonalnych czy o innych trudnościach psychologicznych, np. o wypaleniu zawodowym. Chorzy często nie widzą zmian we własnym zachowaniu, dlatego to właśnie do osób najbliższych należy obserwacja i zauważanie zmian, które mogą świadczyć o tym, że członek rodziny zaczyna doświadczać pierwszych objawów depresji.
Jakie zmiany zachowania mogą sugerować depresję u partnera?
- Utrata hobby - jeśli partner miał jakieś pasje, zainteresowania, a obecnie już ich nie realizuje (uwaga -zmiana zainteresowań nie jest problem, ale może być symptomem ich utrata bez znalezienia czegoś "na zastępstwo"),
- Spadek zainteresowania aktywnościami - od pracy zawodowej przez życie rodzinne, do aktywności społecznych, towarzyskich,
- Zmiany nawyków żywieniowych - utrata apetytu bądź objadanie się. Znaczące są nocne wędrówki do lodówki, które sugerują również zaburzenia snu,
- Nadmierne zmęczenie partnera, niewspółmierne do realizowanych aktywności,
- Problemy zdrowotne o nieznanej etiologii (czyli takie, których lekarze nie potrafią wyjaśnić) - zwłaszcza dolegliwości jelitowe, związane z układem nerwowym, kołatania serca bądź częste migreny.
Należy uważać przede wszystkim na zmiany w zachowaniu. To, że partner był powolny całe życie, nie oznacza nagle, że jest całe życie w depresji (choć jest to możliwe). Przy obserwacji partnera trzeba zatem rozróżniać to, co się zmieniło w nim od tego, co się zmieniło w nas (np. w sytuacji, kiedy to nasze oczekiwania względem partnera uległy zmianie).
Kiedy potrzebna jest pomoc psychologiczna osobie z depresją?
Wtedy, kiedy zmiany zachodzące w życiu i zachowaniu osoby z podejrzeniem depresji zaczynają negatywnie wpływać na jej pracę, życie rodzinne, relacje. W takiej sytuacji warto udać się do psychologa by sprawdzić co się tak naprawdę dzieje. Niekiedy nie jest to jeszcze depresja, a jedynie kryzys związany z kolejnym etapem życia. W takiej sytuacji nie jest potrzebna psychoterapia. Wystarczy odbyć coaching indywidualny nastawiony na diagnozę celów życiowych. Kilka sesji może pomóc znaleźć sens i cele życiowe i zapobiec rozwojowi depresji. Tak jak chorobom ciała, tak i zaburzeniom psychologicznym lepiej zapobiegać niż leczyć. Skoro czytasz ten artykuł, to znaczy, że coś w zachowaniu osoby najbliższej cię już zaczęło niepokoić To zatem odpowiedni moment do tego, by udać się na konsultację psychologiczną.
Autor: www.psychoterapia.org.
Komentarze