Co jeść w ciąży? Czego nie jeść? Poradnik

Jesteś w ciąży? To wspaniale, przed Tobą najpiękniejszy czas w życiu każdej kobiety, oczekujesz bowiem na swoje dziecko. Zmienia się wiele: Twoje ciało, Twój sposób myślenia. Zmienić się również może Twoja dieta. Przeanalizuj to, co jesz i jak jesz oraz dowiedz się, jak powinna wyglądać dieta ciężarnej, która jest zdrowa dla Ciebie i Twojego maluszka.

Dieta w ciąży - dlaczego jest tak ważna?

Mając na myśli dietę w ciąży, nie mówimy tu oczywiście o przechodzeniu na dietę w celu zgubienia zbędnych kilogramów ale o diecie w sensie sposobu odżywania. Dlaczego dieta w ciąży jest ważna? Dieta ciężarnej ma nieoceniony wpływ na jej zdrowie i samopoczucie oraz na dobrostan maleństwa, które rozwija się w jej brzuchu. To od mamy dziecko czerpie składniki odżywcze, to co zje mama ma wpływ na to, jak rozwija się dziecko.

Co jeść w czasie ciąży? Ważne produkty i składniki

Co więc spożywać w ciąży, aby maluszek rósł zdrowo, a przyszła mama czuła się znakomicie? Dieta ciężarnej powinna być przede wszystkim zbilansowana i zróżnicowana. Należy dostarczać sobie wszystkich ważnych składników odżywczych. Na jadłospis przyszłej mamy wpływ ma oczywiście pora roku oraz jej osobiste preferencje. Nie mniej jednak dostęp do sezonowych produktów praktycznie w każdym czasie daje nam możliwość skomponowania smacznych i zdrowych produktów. W ciąży należy jeść dużo owoców i warzyw. Najlepiej, by było to produkty ekologiczne, np. z własnych upraw lub od zaprzyjaźnionych rolników. Jakie owoce są szczególnie wskazane? Poleca się jedzenie jabłek, gruszek, truskawek, owoców leśnych, kiwi (mają wiele witaminy C) oraz owoce pestkowe, w tym brzoskwinie czy śliwki. Cytrusy również można spożywać ale nie należy przesadzić z ich ilością. Ograniczyć należy również ilość bananów oraz winogron, zawierają dużo cukrów prostych. A co z warzywami? Tutaj możemy poszaleć bardziej, ciężarnej poleca się jedzenie pomidorów, ogórków, papryki, brokułów, kalafiora oraz marchewki. Unikajmy za to warzyw wzdymających, w tym gotowanej kapusty oraz grochu.

Ciężarna powinna spożywać również mięso. Nie musi tego robić codziennie ale warto, by w jej diecie 2 razy w tygodniu znalazło się mięso czerwone (np. wieprzowina i wołowina: źródła białka dla wzmocnienia mięśni i stawów oraz witamin z grupy B), częściej mięso białe, w tym drób (kurczak oraz indyk: ten jest szczególnie wskazany ze względu na wyjątkowa delikatność mięsa oraz wiele walorów zdrowotnych, w tym zawartość witamin z grupy B). Nie zapominajmy również o rybach. Przyszła mama powinna co najmniej dwa razy w tygodniu spożywać ryby, np. gotowane na parze lub pieczone w piecu.

Jakie pieczywo wybierać? Najlepiej pełnoziarniste, które stanowi cenne źródło błonnika. Poza tym przyszła mama powinna postawić na kasze, najlepiej gryczaną, ryż oraz ciemny makaron. Kobieta w ciąży powinna spożywać również nabiał, aby dostarczać swojemu organizmowi pełnowartościowego białka, ważnego dla wzmocnienia kości. Poleca się pełne mleko, jogurty naturalne z dodatkami, np. odrobiną dżemu czy miodu, twarożek z rzodkiewką czy szczypiorkiem, sery żółte (w umiarkowanych ilościach) oraz napoje mleczne, w tym kefiry i maślanki. Zaleca się także jedzenie jajek, oczywiście gotowanych lub smażonych.

A co z przekąskami dla ciężarnej? Przyszła mama może pozwolić sobie na konsumowanie suszonych owoców, orzechów (są bardzo zdrowe i zawierają cenne tłuszcze), gorzką czekoladę (zawarty w niej magnez zapobiegnie bolesnym skurczom łydek), na deser można zjeść również galaretkę z owocami oraz wypić zdrowy koktajl z warzyw i owoców z dodatkiem jogurtu czy maślanki.

Co pić w ciąży?

Oczywiście wodę, świeżo wyciskane soki, słabszą herbatę (unikajmy herbaty czarnej i zielonej). Na kawę również można sobie pozwolić, zwłaszcza, jeśli mamy prawidłowe bądź za niskie ciśnienie i lekarz nie zalecił inaczej.

Jak jeść w ciąży?

W przypadku diety ciężarnych istotne jest nie tyko to, co jemy ale i jak jemy. Zachcianki ciążowe są znane wielu przyszłym i obecnym mamom, zdarza się im jeść nieregularnie, również w nocy. Staraj się, aby Twoje posiłki były mniej więcej równomiernie rozłożone w ciągu dnia, dbaj o to, by się nie przejadać. Dlaczego? W ten sposób będziesz dostarczała organizmowi regularne dawki glukozy, zapobiegniesz bolesnym wzdęciom oraz nieprzyjemnej zgadze.

Mdłości i wymioty: co i jak jeść?

Ciąża to cudowny czas oczekiwania na dziecko, niestety nie jest wolny od różnorodnych dolegliwości, które czasem bywają nieprzyjemne. Należą do nich mdłości i wymioty, na które uskarżają się przyszłe mamy zwłaszcza w I trymestrze ciąży.

Co jeść, gdy ciągle nas mdli? Istotne jest, aby zjadać pierwszy posiłek jeszcze przed wstaniem z łózka. Można go przyrządzić poprzedniego dnia lub poprosić partnera o przyniesienie czegoś do jedzenia. Może to być niewielki posiłek, np. zbożowe ciasteczko, kilka krakersów czy owoc. Ważne jednak, by nie wstawać z łózka z pustym żołądkiem. Gdy męczą nas nudności pamiętajmy, by spożywać niewielkie i lekkostrawne posiłki w regularnych odstępach czasu i nie dopuszczać do uczucia głosu, które - wbrew pozorom - wzmaga nudności. W przypadku wymiotów pij dużo, zwłaszcza wody z sokiem oraz słabej herbaty.

Nudności i wymioty męczą Cię wyjątkowo, nie możesz zjeść niczego i zdarza Ci się zwrócić nawet wypita wodę? Zgłoś to lekarzowi prowadzącemu, może zlecić dodatkowe analizy lub przepisać leki przeciwwymiotne. Pamiętaj, że Twoje samopoczucie jest nierozerwalnie związane ze zdrowiem Twojego dziecka.

Wyniki badań a dieta w ciąży

Pamiętaj, że w ciąży czeka Cię wiele badań, sporo z nich to analizy obowiązkowe, które zwykle musisz wykonywać w odstępach czasu. W dużej mierze od wyników badań zależy postępowanie Twojego lekarza prowadzącego, jeśli coś go niepokoi może on zalecić dodatkowe badania lub konkretne leki, a nawet zmianę diety lub jej modyfikację. Problemami, z jakimi zmagać się może przyszła mama i które związane są z dietą jest anemia oraz cukrzyca ciężarnych.

Zagrożenie anemią i anemia - zastrzyk żelaza w diecie

Anemia to zjawisko normalne i fizjologiczne w ciąży, obejmuje sytuację, gdy zmniejsza się ilość erytrocytów, czyli czerwonych krwinek we krwi. Najczęstsza przyczyną ciążowej anemii jest niedobór żelaza, który bierze udział w procesach krwiotwórczych. Kobieta potrzebuje około 15g żelaza każdego dnia, przyszła mama: prawie 2 razy więcej! Kiedy możemy mówić o anemii w ciąży? Zwykle jest to kwestia indywidualna, lekarze jednak zalecają regularne wykonywanie morfologii krwi oraz analizują wyniki hemoglobiny.

Anemia objawiać się może przewlekłym zmęczeniem, osłabieniem, szybkim męczeniem się, zawrotami głowy, może tez doprowadzić do groźnego w ciąży nadciśnienia. Jak podnieść poziom żelaza dietą i uniknąć brania tabletek? Cennym źródłem żelaza są ryby, cielęcina, wołowina, jajka, mleko, sery ale i warzywa zielone, w tym szpinak i natka pietruszki. Warto je spożywać w towarzystwie produktów bogatych w witaminę C, która zwiększa wchłanianie żelaza, np. przygotować zdrowy koktajl ze szpinaku z dodatkiem pomarańczy oraz jabłka.

Cukrzyca ciążowa - co jeść na diecie cukrzycowej?

Między 24 a 28-30 tygodniem ciąży czeka Cię badanie, zwane testem doustnego obciążenia glukozą (krzywa cukrowa). Polega ono na trzykrotnym pobraniu krwi żylnej ze zgięcia łokciowego: na czczo, godzinę po wypiciu roztworu z 75 g glukozy oraz 2 godziny po wypiciu. Oznacza się poziom glukozy w trzech przypadkach i stwierdza, czy pacjentka nie cierpi na ciążową nietolerancję glukozy, zwaną cukrzycą ciężarnych. Jeśli choć jeden wynik przekroczy normę, ciężarną zalicza się do grupy "słodkich mam" i zaleca wizytę u diabetologa, który ustala dietę oraz zleca regularny pomiar poziomu cukru z palca przy pomocy gleukometru. Jeśli dieta nie ustabilizuje poziomu glukozy, możliwe jest włączenie leczenia insuliną.

Zwykle jednak dieta odnosi doskonałe skutki. Jej istotą jest spożywanie regularnych, niewielkich posiłków, stworzonych z produktów o niskim indeksie glikemicznym. Należy odstawić biały cukier oraz żywność przetworzoną, jeść dużo surowych warzyw oraz produktów, bogatych w błonnik. Zamiennikami słodyczy mogą być owoce (jedzone wcześnie, nie wieczorem) oraz ciasteczka zbożowe.

Dieta w ciąży: czego unikać, czego nie jeść? Lista produktów zakazanych i niewskazanych

Czy w ciąży można jeść wszystko na co mamy ochotę? Niestety, nie. Istnieje lista zakazanych oraz niewskazanych produktów, których przyszłe mamy powinny bezwzględnie unikać. Co to za produkty i dlaczego nie należy ich spożywać w ciągu tych magicznych 9 miesięcy?

Produkty zakazane w ciąży:

• sery pleśniowe - nie należy jeść w ciąży serów pleśniowych, w tym zwłaszcza serów z niebieską pleśnią. Mogą zawierać listerię, bakterię, która może spowodować nawet przedwczesny poród.
• surowe mięso i jaja - ciężarne nie powinny spożywać surowego mięsa, na czas ciąży zapomnij więc o tatarze oraz smakowaniu mięsa na mielone. Podobnie kwestia ma się w przypadku surowych jaj, ze względu na zagrożenie zakażeniem salmonellą.
• mięso niewiadomego pochodzenia - przyszłe mamy bezwzględnie powinny unikać mięsa niewiadomego pochodzenia, zwłaszcza dziczyzny. Ciężarna powinna odstawić również pewne gatunki ryb, w tym mięso rekina oraz makrelę, mogą zawierać rtęć. Nie należy także spożywać owoców morza.
• alkohol - ta pozycja nie wymaga komentarza. W diecie przyszłych mam alkohol w każdej ilości i formie jest bezwzględnie zakazany!

Produkty niewskazane w ciąży:

• cukier biały - na czas ciąży dobrym rozwiązaniem jest odstawienie białego cukru. Jak przeżyć bez niego 9 miesięcy? Spokojnie, można go z powodzeniem zastąpić zdrowszymi zamiennikami, np. miodem. Ten smaczny produkt nie tylko sprawi, że herbata będzie równie dobra, co ta posłodzona cukrem ale też będzie naszym naturalnym antybiotykiem, co w ciąży jest szczególnie istotne. Możemy słodzić również cukrem trzcinowym, unikajmy słodzików.
• słodycze - w ciąży oczywiście nietrudno w słynne zachcianki i to o różnych porach dnia i nocy. Ciężarne bardzo często mają ochotę na słodycze, potrafią zjeść ich więcej niż gdy nie spodziewały się dziecka.
• żywność wysokoprzetworzona, w tym żywność typu fast food - tego typu produkty nie dostarczają praktycznie żadnych składników odżywczych, są za to kaloryczne i bardzo niezdrowe dla przyszłej mamy.
• słodkie napoje gazowane - przyszłe mamy powinny ograniczyć spożycie słodkich gazowanych napojów oraz napojów energetycznych ze względu na możliwe komplikacje, w tym przedwczesne skurcze macicy. Podobnie może działać piwo 0%, którym nierzadko przyszłe mamy raczą się w upalne dni.
• podroby, w tym wątróbka - choć zawierają wiele witaminy A jej nadmiar może być szkodliwy dla płodu, na czas ciąży należy więc zrezygnować z wątróbki, np. na rzecz mięsa z indyka.

Jak widać, dieta ciężarnej jest niezwykle różnorodna ale i zdrowa. Warto wdrożyć te zasady już na etapie starań o maluszka i zachęcić do zdrowego trybu życia także przyszłego tatę. Zdrowe i racjonalne odżywania się jest nie tylko najlepsza inwestycją w dobry rozwój naszego dziecka ale i jak najlepsze samopoczucie przyszłych rodziców.