Bóle głowy mogą mieć różne przyczyny i przebiegać z różnym nasileniem. Dotychczas sklasyfikowano aż ponad 280 rodzajów bólu głowy. Niewątpliwie jednym z najbardziej dokuczliwych jest tak zwana migrena oczna, znana powszechnie jako migrena klasyczna lub migrena z aurą. Migrenowe bóle głowy bywają tak silne, że praktycznie uniemożliwiają normalne funkcjonowanie.
Termin oczna to termin potoczny, stosowany powszechnie do tych odmian, którym towarzyszą objawy ze strony narządu wzroku, czyli do tzw. klasycznej migreny z aurą lub do tzw. migreny siatkówkowej (dość rzadko występującej). W obu ww. przypadkach objawy związane z zaburzeniami widzenia są podobne.
Migrenę tą odróżnia od zwykłego bólu to, że ma ona charakter ciągły, narastający, pulsujący i towarzyszy jej tak zwana aura, poprzedzająca wystąpienie ataku bólu. W leczeniu migreny kluczowa jest profilaktyka, która ma na celu zmniejszenie częstotliwości i siły ataków choroby, a z czasem niemal całkowite jej wyeliminowanie.
Aura migreny
Bardzo charakterystycznym objawem poprzedzającym wystąpienie ataku migreny jest aura. Stanowi ona zespół objawów zaburzeń wzrokowych. Należą do nich takie symptomy jak:
- występowanie różnego rodzaju plamek, linii, zygzaków czy błysków przed oczami,
- mroczki,
- niedowidzenie,
- zaburzenie prawidłowej oceny proporcji widzianych obiektów,
- zniekształcenie pola widzenia.
W czasie aury mogą pojawić się u chorego również zaburzenia mowy czy motoryki. Żadne z powyższych objawów nie są jednak stałe. Mijają w ciągu kilku do kilkunastu minut, a wraz z ich ustąpieniem pojawia się właściwy atak migreny. Nie zawsze jednak musi do niego dojść. Niekiedy, w łagodniejszych postaciach choroby, chory jest w stanie opanować rozpoczynającą się migrenę i nie dopuścić do pojawienia się bólu głowy.
Migrena oczna to bardzo silny, pulsujący, najczęściej jednostronny ból głowy, który utrzymuje się od kilku do kilkudziesięciu godzin (maksymalnie 3-4 dni). Nierzadko towarzyszą mu bardzo uporczywe dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak nudności i wymioty, które występują często nawet po wypiciu czystej wody i w połączeniu z silnym bólem, całkowicie wyłączają osobę chorą z normalnego funkcjonowania. Częstymi objawami towarzyszącymi migrenie są także bardzo nasilony światłowstręt oraz zwiększona wrażliwość na zapachy.
Przyczyn migreny może być wiele
Mogą ją wywołać zarówno czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne problemy z prawidłowym funkcjonowaniem naszego organizmu. Badania dowiodły, że istotne znaczenie w występowaniu tej choroby ma czynnik genetyczny. Naukowcy stwierdzili, że u osób, u których w najbliższej rodzinie występowały przypadki migreny, istnieje 2-3- krotnie większe prawdopodobieństwo zachorowania.
Z kolei najistotniejszym z niedziedzicznych czynników wywołujących chorobę jest niezdrowy tryb życia. Przyczyny migreny ocznej spowodowane niezdrowym trybem życia możemy podzielić na 4 podstawowe grupy:
1. Zaburzenia snu i przewlekłe zmęczenie
Sen jest bardzo ważny dla naszego organizmu. To w jego trakcie zachodzi szereg procesów regeneracyjnych i naprawczych, również w układzie nerwowym. Szkodliwy jest zarówno jego niedobór, jak i nadmiar. Osoba dorosła powinna sypiać 7-8 godzin w ciągu doby. Dbajmy o to, by kłaść się spać nie później niż o godzinie 23, w dobrze przewietrzonym pomieszczeniu. Nie przejadajmy się też wieczorami i unikajmy korzystania z urządzeń elektronicznych takich jak smartfon, tablet czy laptop na co najmniej 2 godziny przed snem. Długie siedzenie przed telewizorem czy komputerem zaburza rytm dobowy organizmu, co w dłuższej perspektywie, może doprowadzić do pojawienia się ataków migrenowych. Ponadto, nasza wątroba najintensywniej regeneruje się pomiędzy 23 a 3 w nocy- jeśli w tym czasie nie śpimy, pozbawiamy ją możliwości prawidłowego funkcjonowania. A za jedną z istotnych przyczyn migreny klasycznej uznaje się właśnie zaburzenia w pracy wątroby, które uniemożliwiają efektywne usuwanie toksyn z organizmu. Warto więc o siebie zadbać i postarać się ustabilizować rytm dobowy. Jeżeli cierpimy na bezsenność, zwróćmy się po poradę do lekarza. Pamiętajmy też o odpowiedniej ilości odpoczynku. Nie możemy nieustannie pracować po kilkanaście godzin na dobę, bo z pewnością odbije się to prędzej czy później na naszym zdrowiu.
2. Stres
Migreny stresowe to bardzo powszechne zjawisko. Szybkie tempo życia, nadmiar pracy, trudne sytuacje zawodowe- to najczęstsze przyczyny przewlekłego stresu, który w ostatnich latach stał się problemem społecznym.
Do pojawienia się migrenowych bólów głowy predysponuje ciągnący się miesiącami codzienny stres, ale również nagłe zdarzenia nacechowane silnymi emocjami na przykład, takie jak utrata pracy, śmierć bliskiej osoby, rozwód, choroba kogoś z rodziny. Stres jest uznawany za przyczynę niemal 80% wszystkich występujących chorób. Koniecznością jest więc nauczenie się, jak sobie z nim radzić. Pomocna może okazać się tutaj psychoterapia, a także techniki uspokajania umysłu, jak ćwiczenia oddechowe, medytacja czy mindfulness. Nie lekceważmy stresu i nie wstydźmy się prosić o fachową pomoc, gdy sobie z nim nie radzimy. Niestety w wielu środowiskach nadal skorzystanie z porady psychologa jest uważane za wstyd. Zmieńmy nastawienie, ponieważ psychiczne samopoczucie ma ogromny wpływ na nasze zdrowie fizyczne. Regularnie stosowane techniki walki ze stresem połączone z psychoterapią dają naprawdę świetne rezultaty. Nauczymy się mniej emocjonalnie i spokojniej podchodzić do problemów i wyzwań dnia codziennego. Nie bójmy się też dokonywania niezbędnych zmian w naszym życiu. Jeśli największym źródłem stresu jest znienawidzona praca, w której spędzamy wiele godzin tygodniowo, pora zastanowić się nad jej zmianą. Choć czasem nie jest ona łatwa, naprawdę warto podjąć wysiłek, może to zmienić z dnia na dzień całe nasze życie.
3. Niezdrowe jedzenie i używki
Zarówno u osób chorujących już na migrenę, jak i u genetycznie predysponowanych do jej wystąpienia, ogromne znaczenie ma dieta. Dowiedziono ponad wszelką wątpliwość, że przetworzona żywność i używki takie jak alkohol oraz papierosy mogą wywoływać, oraz znacznie nasilać objawy migreny ocznej. W przypadku przetworzonej żywności głównymi winowajcami są występujące w niej dużych ilościach tłuszcze typu trans, sól, cukier oraz wszelkiego rodzaju sztuczne aromaty, barwniki, konserwanty oraz wzmacniacze smaku i zapachu (przykładowo glutaminian sodu oraz rybo nukleotydy disodowe). Pacjenci cierpiący na migreny powinni również wykluczyć ze swojego jadłospisu sery żółte i topione (ze względu na wysoką zawartość tłuszczu), czekoladę, ostre przyprawy oraz słodycze. Starajmy się spożywać zdrowe, pełnowartościowe, bogate w witaminy i minerały posiłki. Niech będą one skomponowane z warzyw, owoców, pełnoziarnistych produkty zbożowe, chudego mięsa i nabiału oraz ryb. Zamiast słodyczy jedzmy suszone owoce i pestki (dynia, słonecznik). Migreny są też częstym objawem chronicznego odwodnienia organizmu. Wszyscy, nie tylko osoby chore, powinniśmy wypijać 1, 5 do 2 litrów płynów dziennie. Najlepiej niech większość z nich stanowi po prostu woda. Jest ona najkorzystniejsza dla naszego organizmu. Możemy sięgać również po soki warzywno-owocowe i herbatki ziołowe. Unikajmy z kolei mocnej czarnej herbaty i kawy, słodkich napojów gazowanych, dosładzanych soków owocowych i bardzo ostatnio popularnych napojów energetycznych (u osoby chorej mogą one bezpośrednio wywołać silny atak migreny).
4. Brak aktywności fizycznej
Dane dotyczące aktywności fizycznej polaków są zatrważające. Rosnąca świadomość jej znaczenia w zachowaniu zdrowia nie przekłada się niestety na czyny. Prowadzimy coraz bardziej statyczny tryb życia. Siedzimy w wiele godzin w pracy, a później wracamy do domu samochodem i ponownie zasiadamy przed komputerem lub telewizorem. Takie postępowanie jest zgubne dla naszego zdrowia. Dla zachowania homeostazy organizmu konieczny jest ruch. Oczywiście nie każdy musi od razu być wyczynowym sportowcem. Wystarczy regularna, najlepiej codzienna, umiarkowana aktywność fizyczna. Zacznijmy od spacerowania przez co najmniej 30 minut każdego dnia, zamiast oglądania serialu w telewizji. Częściej wybierajmy schody zamiast windy i unikajmy jeżdżenia wszędzie autem. Po drobne zakupy możemy się przecież po prostu przespacerować. Bardzo korzystną w przypadku osób cierpiących na migrenę formą aktywności fizycznej jest joga. Są to ćwiczenia, które można z łatwością dopasować do wieku i możliwości fizycznych każdego z nas. Warto poszukać dobrego studia jogi i uczęszczać regularnie na zajęcia. Poprośmy też doświadczonego nauczyciela o poradę jak ćwiczyć, gdy zbliża się atak migreny. Istnieją specjalne sekwencje pomagające zapobiec atakowi lub zmniejszyć natężenie bólu, w przypadku, gdy migrena już trwa. Ponadto joga jest bardzo pomocna w walce ze stresem, pomaga ustabilizować wahania hormonalne w organizmie (bywają one jedną z przyczyn migren), usprawnić pracę wątroby oraz wzmocnić układ immunologiczny. Na prawdę warto spróbować.
Leczenie migreny
W leczeniu migreny często stosuje się tak zwane środki doraźne, czyli tabletki przeciwbólowe na migrenowe bóle głowy, środki uspokajające oraz przeciwwymiotne. Odpowiednie leki przepisze nam lekarz. Często stosuje się również profilaktyczną terapię farmakologiczną, której zadaniem jest zapobieganie atakom migrenowym.
Czasem skuteczną metodą walki z częstymi migrenami są także zastrzyki z botoksu, które czasem potrafią uwolnić od uporczywego bólu na kilka miesięcy. Jeśli cierpimy na ciężką postać migreny, zapytajmy naszego lekarza o możliwość skorzystania z takiej terapii. Dużym powodzeniem cieszą się także zabiegi akupunktury.
Oczywiście nie do przecenienia jest higieniczny tryb życia. Wysypiajmy się, odpoczywajmy, jedzmy zdrowo i nauczymy się walczyć ze stresem, a już po kilku tygodniach zaczniemy wygrywać nawet z bardzo uciążliwymi migrenami.
Migrenowe bóle głowy potrafią całkowicie pozbawić radości życia, bywają nawet przyczyną depresji i myśli samobójczych. Jeśli dotyczy nas ten problem, nie zwlekajmy więc z wizytą u lekarza i wprowadzeniem zdrowych zmian do naszego trybu życia. Z migreną można wygrać, nie łykajmy więc na własną rękę latami coraz silniejszych środków przeciwbólowych, tylko zwróćmy się o pomoc do specjalisty.
Komentarze