Łupież - przyczyny, rodzaje, leczenie. Jak pozbyć się łupieżu domowymi metodami?

Łupież skóry głowyŁupież to jeden z najczęstszych problemów dermatologicznych Polaków. Statystyki pokazują, że boryka się z nim ponad połowa społeczeństwa. Najczęściej pojawia się w sezonie jesienno-zimowym. Jest stanem powracającym, co oznacza, że osoba, która raz go doświadczyła, prawdopodobnie będzie musiała się z nim zmierzyć ponownie. I chociaż nie jest zaraźliwy, z pewnością nie dodaje uroku.

Nieleczony łupież może przejść w stan przewlekły, wymagający konsultacji lekarskiej i zastosowania mocnych środków chemicznych. Tymczasem istnieje szereg naturalnych metod, które nie tylko zapobiegają jego powstawaniu, ale także pozwalają leczyć skórę głowy w chwili, kiedy schorzenie się już rozwinie. Co ważne, większość z nich można znaleźć nie w aptece, lecz w sklepie spożywczym.

Przyczyny powstawania łupieżu

Zanim jednak przyjrzymy się naturalnym, domowym metodom pozbycia się łupieżu, warto zastanowić się, co jest przyczyną jego występowania. Od wielu lat można spotkać się ze stwierdzeniem, że przyczyną łupieżu jest nieprawidłowa higiena skóry głowy. Teoria ta jest częściowo prawdziwa, ponieważ zbyt rzadkie mycie włosów może prowadzić nie tyle do powstania, co do zaostrzenia choroby. Dlaczego tak się dzieje? Za występowanie łupieżu są bowiem odpowiedzialne grzyby z rodziny Malassezia. Są one składnikiem fizjologicznej flory skóry głowy, jednakże na zdrowej skórze zajmują poniżej 50% powierzchni skóry. W przypadku wystąpienia łupieżu, drożdżaki te zajmują około 75% powierzchni skóry. Rozwojowi grzybów sprzyja ciepło oraz wilgoć, dlatego też problem łupieżu częściej pojawia się w okresie jesienno-zimowym, kiedy zaczynamy nosić czapki.

Rodzaje łupieżu - tłusty i suchy

Grzyby żywią się sebum wydzielanym przez gruczoły łojowe, zaś głównym produktem przemiany materii jest w ich przypadku kwas oleinowy. Jest to związek chemiczny o silnych właściwościach uczulających, wywołujący podrażnienie skóry u blisko 50% ludzi. Nadwrażliwość na jego obecność objawia się swędzeniem naskórka oraz przyspieszonym cyklem namnażania się jego komórek. O ile w przypadku zdrowej skóry proces złuszczania i tworzenia się nowych komórek trwa około 28 dni, u osób skłonnych do łupieżu cykl ten skraca się do 14, a czasami nawet 7 dni. Komórki sklejają się ze sobą, tworząc skupiska w postaci białych lub żółtych płatków, widocznych na włosach. Jest to tak zwany łupież tłusty, którego bezpośrednią przyczyną jest łojotok skórny. Istnieje także druga odmiana - łupież suchy, który powstaje w wyniku zbyt dużego przesuszenia skóry głowy. Objawia się osypywaniem drobnych, srebrzystych maleńkich płatków zauważalnych przede wszystkim na ciemnych ubraniach. Jego bezpośrednią przyczyną jest najczęściej stosowanie zbyt mocnych kosmetyków do pielęgnacji, zawierających agresywne związki chemiczne.

Łupież suchy

Czynniki sprzyjające namnażaniu się drożdżaków

Istnieje wiele czynników sprawiających, że grzyby Malassezia zaczynają atakować skórę. Doskonałą pożywkę dla mikroorganizmów stwarza zalegające sebum, dlatego też warto zadbać o prawidłową higienę. W miarę możliwości należy zrezygnować z noszenia czapki, zwłaszcza w cieplejsze dni. Ciepło i zwiększona potliwość mogą zaostrzać objawy choroby. Do czynników sprzyjających powstawaniu łupieżu można zaliczyć również zbyt intensywne ogrzewanie pomieszczeń, prowadzące do przesuszenia skóry głowy i zwiększenia jej podatności na działanie drobnoustrojów. Podobny efekt powoduje palenie papierosów oraz działanie promieniowania UV. Podrażnienie skóry z kolei mogą wywołać nieodpowiednio dopasowane środki pielęgnacyjne i kosmetyczne, szczególnie te zawierające silne związki chemiczne, które prowadzą do zaburzenia pH skóry.

Z tego względu osobom wykazującym skłonności dermatologiczne, zaleca się stosowanie naturalnych kosmetyków, najlepiej przygotowywanych samodzielnie z ogólnodostępnych surowców. Do powstania łupieżu mogą przyczynić się także czynniki wewnętrzne. Najczęstszymi z nich są zaburzenia hormonalne, których efektem jest łojotok skórny. Częstą przyczyną jest osłabienie organizmu wywołane przez długotrwały stres oraz brak wypoczynku. Rozwojowi drożdżaków prowadzących do łupieżu sprzyja ponadto niewłaściwa dieta, bogata w cukry, tłuszcze oraz skrobię, czyli substancje, które stanowią znakomitą pożywkę dla grzybów.

Odpowiednie nawilżenie skóry

Walka z łupieżem powinna przebiegać na kilku poziomach równocześnie. Jeżeli przyczyną powstania nieestetycznych, białych płatków jest nadmierne przesuszenie skóry, warto sięgnąć po specyfiki, które pozwolą ją odpowiednio nawilżyć i złagodzą w ten sposób stan zapalny.

Oliwa z oliwek

Od wieków bezkonkurencyjna w tej kwestii jest oliwa z oliwek, zawierająca nie tylko cenne substancje odżywcze, ale także przeciwutleniacze, które niszczą wolne rodniki i zapobiegają destrukcyjnym skutkom stresu oksydacyjnego, znajdującego odzwierciedlenie również w złej kondycji skóry. Niewielką ilość produktu, należy przed umyciem włosów nanieść na skórę głowy i wmasowywać przez około 5 minut, tak, aby zawarte w niej mikroelementy oraz witaminy mogły przeniknąć w głąb naskórka. Następnie można umyć włosy delikatnym szamponem i dokładnie opłukać.

Olej kokosowy

Alternatywą dla oliwy z oliwek jest olej kokosowy. W tym przypadku najlepiej spisze się jednak wariant nierafinowany, odróżniający się od produktów rafinowanych pięknym, delikatnym zapachem wiórków kokosowych. Olej w temperaturze pokojowej posiada stałą konsystencję, którą można zmienić na płynną, ogrzewając go w kąpieli wodnej. Następnie preparat należy nałożyć na skórę i owinąć głowę folią lub ręcznikiem. Ciepło sprawi, że nie tylko substancje będą lepiej przenikać do głębszych warstw skóry, ale szybciej stanie się ona miękka i dobrze nawilżona.

Olej rycynowy

Sprawdzoną metodą stosowaną przez nasze babcie jest także olej rycynowy. Podobnie jak w przypadku oleju kokosowego należy do wmasować w skórę głowy i pozostawić na około 30 minut, po czym dokładnie spłukać. Nie można przy tym zapominać, że kuracja ta może być stosowana nie częściej niż raz na dwa tygodnie. Olej rycynowy nie jest zalecany osobom farbującym włosy, ponieważ może powodować szybsze blaknięcie koloru. W przypadku włosów niepoddawanych koloryzacji, olej rycynowy spełnia jeszcze jedną ważną funkcję. Doskonale odżywia cebulki sprawiając, że włosy stają się gęstsze i grubsze. Oprócz tego, zapobiega rozdwajaniu się końcówek włosów.

Walka z nadmiarem sebum

W wielu przypadkach przyczyną łupieżu jest nadprodukcja sebum przez gruczoły łojowe. Zalegające warstwy substancji tłuszczowej stwarzają beztlenowe środowisko sprzyjające namnażaniu się grzybów z rodziny Malassezia. Zdarza się, że nawet codzienne stosowanie łagodnych środków pielęgnacyjnych, nie ułatwia pozbycia się problemu. W tej sytuacji warto sięgnąć po sodę oczyszczoną, którą można dodać do szamponu i następnie umyć nim włosy. Produkt doskonale tonizuje skórę głowy, co sprawia, że jest ona mniej skłonna do przetłuszczania się prowadzącego do stanów zapalnych i rozwoju łupieżu.

Dobrym sposobem jest także dodanie do kosmetyków rozkruszonych 2-3 tabletek aspiryny. Można rozpuścić je w niewielkiej ilości wody, przygotowując w ten sposób preparat, który następnie zostanie wtarty w skórę. Lek zawiera kwas salicylowy dokładnie oczyszczający włosy i skórę głowy. Pozwala nie tylko pozbyć się bakterii, ale zmiękcza martwy naskórek, w wyniku czego jest on łatwiejszy do usunięcia. Co ciekawe, aspiryna powoduje również zwiększenie przepływu krwi, zapewniając lepsze odżywienie cebulek i przyspieszając porost włosów. Warto jednocześnie pamiętać, że zarówno soda oczyszczona, jak i aspiryna są substancjami, które mogą prowadzić do przesuszenia skóry. Z tego względu nie powinny być stosowane częściej niż raz w tygodniu.

Działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze

Mówiąc o walce z łupieżem, warto zadbać o odpowiednie pH skóry głowy. Drożdżaki, podobnie jak inne grzyby, nie rozwijają się w środowisku kwaśnym.

Wcierki

Z tego względu przy kuracjach przeciwłupieżowych zaleca się stosowanie na włosy wcierki  z cytryny. W tym celu należy wycisnąć sok z owocu i przez kilka minut wmasowywać go w skórę głowy, a następnie pozostawić na około kwadrans na włosach. Dla zwiększenia efektu leczniczego warto owinąć je ręcznikiem. Kuracja może być stosowana 3-4 razy w tygodniu, ponieważ nie powoduje żadnych skutków ubocznych. Widoczne efekty są natomiast zauważalne po około 14 dniach stosowania metody. Co ważne, sok z cytryny jest cennym źródłem witaminy C. Ten silny przeciwutleniacz sprawia, że wcierki z cytryny nie tylko pomagają pozbyć się łupieżu, ale dbają też o dobrą kondycję i odżywienie skóry.

Alternatywą dla soku z cytryny jest ocet jabłkowy, doskonały do sporządzenia płukanki. Dwie łyżki produktu należy rozprowadzić w szklance wody. Przygotowanym w ten sposób preparatem można płukać włosy już po umyciu, zapewniając odpowiednie pH skóry głowy.

Dobrym rozwiązaniem jest także maseczka z jogurtu naturalnego. Metoda ta pozwala nie tylko zadbać o kwaśne środowisko skóry głowy, ale sprzyja również rozwojowi pożytecznych bakterii, które w naturalny sposób niszczą grzyby. Ponadto, w czasie kuracji zawarte w jogurcie mikroelementy przenikają w głąb naskórka, powodując jego lepsze odżywienie. Kurację warto raz na dwa tygodnie wspomóc peelingiem cukrowym lub cukrowo-glinkowym. Dokładny masaż skóry głowy pomoże pozbyć się płatów martwego naskórka i sprawi, że substancje pielęgnacyjne będą lepiej przenikały do głębokich partii skóry.

Naturalne środki zwalczające łupież

Osoby, które chcą pozbyć się łupieżu, powinny sięgnąć po naturalne środki antygrzybiczne. Bezkonkurencyjny w tej kategorii jest czosnek, zawierający szereg naturalnych substancji zwalczających nie tylko drożdżaki, ale także towarzyszące ich inwazji bakterie. W czosnku można znaleźć kwas salicylowy, dokładnie ten sam, jaki jest głównym składnikiem leczniczym aspiryny. W walce z łupieżem najbardziej pomocne są płukanki, przygotowywane z dwóch rozgniecionych ząbków czosnku wymieszanych w szklance wody. Miksturę należy wcierać w skórę głowy przez około 5 minut i następnie spłukać strumieniem chłodnej wody. Wadą kuracji jest jednak intensywny zapach, jaki czosnek pozostawia na włosach.

Alternatywą dla płukanki czosnkowej może być zatem napar z oregano lub tymianku. Te niezwykle aromatyczne zioła zawierają olejki eteryczne o działaniu bakteriobójczym i grzybobójczym, przez co wspomagają leczenie obu typów infekcji. Można przy tym sięgnąć zarówno po suszone produkty, jak i pokusić się o wyhodowanie roślin w skrzynkach na parapecie. Posiekane liście i łodygi należy zalać gorącą wodą. Po ostudzeniu, napar można wetrzeć w umyte włosy i następnie spłukać wodą. Rośliną, która pomaga pozbyć się łupieżu jest też pokrzywa, ograniczająca namnażanie się drożdżaków. Zawarte w niej mikroelementy, witaminy i flawonoidy, odżywiają z kolei skórę i przywracają włosom blask. Nie zaleca się jednak jej stosowania u osób o bardzo jasnych włosach. Warto pamiętać, że płukankę należy przyrządzać z suszonych roślin - świeże mogą zabarwić włosy na zielono. Aby zwiększyć działanie lecznicze naparu, można dodać do niego korę dębu, ziele skrzypu lub rumianek. Ten ostatni wykazuje świetne właściwości łagodzące podrażnienia powstałe w wyniku stanu zapalnego. Chcąc pozbyć się łupieżu, można też sięgnąć po napar z korzenia łopianu, który działa antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Roślina, oprócz szeregu substancji odżywczych, zawiera także siarkę, pomocną w likwidowaniu chorób skóry. Co ważne, łopian nadaje fryzurze blask i puszystość, odżywiając cebulki i dbając o prawidłową strukturę włosów. Jest jednocześnie łagodny dla skóry, dzięki czemu może być stosowany bez ograniczeń.

Dieta wspomagająca walkę z infekcjami grzybiczymi

Kurację łupieżu warto wspomagać odpowiednią dietą. Podstawą jest wyeliminowanie z niej węglowodanów sprzyjających rozwojowi drożdżaków. Koniecznie należy dołączyć do codziennych posiłków produkty bogate w witaminę A, E oraz kompleks witamin B. Nie można więc zapominać o przetworzonych produktach mlecznych - jogurtach, twarogu, żółtym serze, a także o rybach. Źródłem cennych substancji odżywczych sprzyjających dobrej kondycji skóry głowy będą ponadto marchew, brokuły, orzechy i pestki dyni. Dieta osób borykających się z infekcjami grzybiczymi, w tym z łupieżem, powinna dostarczać też wapnia, magnezu, fosforu i potasu. Pierwszy z nich znajduje się w nabiale, a także fasoli, soi, ziarnach słonecznika i w figach. Magnez można natomiast znaleźć w gorzkiej czekoladzie, warzywach liściastych i bananach. Osoby, chcące uzupełnić niedobory fosforu,  mogą z kolei śmiało sięgnąć po ryby, drób oraz jajka. Potasu dostarczą natomiast pomidor, ziemniaki oraz owoce cytrusowe. Pierwiastkami, które powinny być dostarczane z posiłkami są również cynk i żelazo, obecne w mięsie, jajkach, serach żółtych i drożdżach.

Komentarze